Hacettepe Üniversitesi’nden Gelolog prof. Dr. Cemal Tunoğlu,1999 yılında Kastamonu’da yaptığı saha çalışmaları sırasında bir fosil bulmuş ve bu konuda çalışan Fransız meslektaşı Nathalie Bardet ile birlikte onu tarif etmişler ve “mosasaurus hoffmannii mantell, 1829” türünün kalıntılarını bilim dünyasının hizmetine sunmuşlardır.
Daha önce dünyanın çeşitli yerlerinde tanımlanan bu fosil, Türkiye’de ilk kez görüldü çok değerliydi Çünkü Türkiye’nin Geç Kretase dönemine ait birimlerinde denizel makro ve mikro paleontolojik buluntular oldukça bol olmasına karşın, o güne kadar dinozorlar dönemini temsil eden omurgalı buluntularına rastlanmamıştır.
Mosasaurus hoffmannii bir dinozor değil, onların kuzeni ve deniz dinozorları olarak bilinen omurgalı deniz sürüngenleridir.
Türkiye’de bulunan bu fosil, alt çenenin sadece küçük bir kısmını içerir. Üzerinde birkaç diş vardır. Dişlerin ne kadar büyük olduğunu kolayca seçebilirsiniz. Halen Hacettepe Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Sergisinde sergilenmektedir.
Kastamonu’nun Devrekani ilçesinin kuzeyinde yer almaktadır. Beyler Barajı YanıBu fosilin sağ ve sol çeneleri ve çeneleri bir dizi parçalayıcı dişle birleştiren sol jugal bölümü, bu buluşun en değerli aletleridir.
75-65 milyon yıl önce soyu tükenen Mosasours, sığ deniz ortamlarında dolaşarak daha küçük canlılarla beslendi.
Bu zamana kadar, dünya çapında 40-50 mosasour türü tanımlanmıştır. İlk kez 1770-1780’lerdeDr. CK Hoffman tarafından keşfedilmiştir.
Bu dev canlılar yılan ve balık gibi yüzer ve balinalar gibi dikey hareketlerini sağlardı. Bunlar hava soluyanSürüngenlerdi ve ihtiyaçlarını karşılamak için periyodik olarak yüzeye çıktılar.
Mosasaurus hoffmannii, Kretase döneminin yanı sıra tüm zamanların deniz ve okyanuslarındaki en büyük canlılardan biriydi.
En büyüğü ülkemizde bulunan Mosasaurus hoffmannii 17,5 metre, en küçüğü ise 3-3,5 metre boyundadır. Tyrannosaurus rex ile yaklaşık aynı boyuttaydı.3-4 filin ortalaması olan 14 ton ağırlığındaydı.
Mosasurlar etobur canlılardır; çoğunlukla balık, ammonit (soyu tükenmiş deniz yumuşakçaları) ve yengeçlerle beslendiler. Mosasour’un kalıntılarının bulunduğu bölge gerçekten de ammonit ve yengeç fosilleri açısından oldukça zengin bir bölge.
Jurassic World sinemasından gelen bu yaratık da bir mosasour cinsi ama boyutu fazla abartılmış.
Yine de bugünün köpek balıkları ve balinalarKolayca öldürebilen yaratıklardı.
Musasur’un yaşadığı devirde Anadolu diye bir yerin olmadığını da hatırlatalım.
Farklı jeolojik dönemlerde kıtaların konumuböyleydi
Bu yaratığın bugün yaşamasını ister miydiniz? Muhtemelen gerçek “Van Gölü Canavarımız”olurdu!
Kaynaklar:
Cemal Tunoğlu & Nathalie Bardet Araştırma Raporu
Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cemal Tunoğlu
Hacettepe Üniversitesi | Genel Jeoloji Bölümü | Resmi hesap
Görüntü kaynakları:Sapkın Sanat
Özel teşekkür:
Mersin Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Işığa İnan
